Onda sam vidjela da je kirurg ozbiljan i postala bolno svjesna da se nije zabunio. To je užasan osjećaj, pitala sam se zašto baš ja koja sam zdravo živjela ma tisuću vam pitanja dođe u glavu i obuzme vas osjećaj nevjerojatne nemoći. No, kad sam u bolnici vidjela djecu koja imaju rak, više se nisam pitala zašto ja.
Ślinianki to gruczoły wydzielania zewnętrznego, które mają kluczowe znaczenie w zapewnieniu homeostazy jamy ustnej. Wśród nich rozróżnia się parzyste gruczoły duże oraz kilkaset gruczołów ślinowych małych. Narządy te są silnie unerwione i zapewniają odpowiedni przebieg ważnych funkcji życiowych, takich jak np. jedzenie i mówienie. W tym artykule wyjaśniamy, za co odpowiadają ślinianki, opisujemy ich najczęstsze dysfunkcje (zapalenie ślinianek, kamica ślinianki, rak ślinianki) i sposoby leczenia. Ślinianki – charakterystyka Ślinianki to gruczoły, które wytwarzają ślinę, czyli wydzielinę zawierającą enzymy uczestniczące w pierwszych etapach trawienia. Ślina jest ponadto naturalnym środowiskiem dla zębów, dziąseł i błony śluzowej jamy funkcjonowanie ślinianek wpływa również na prawidłowe mówienie i przełykanie. Ślina uczestniczy w odczuwaniu smaku, temperatury i dotyku. Chroni również wnętrze jamy ustnej przed czynnikami biologicznymi, chemicznymi i jest wydzielana przez 3 duże gruczoły: śliniankę przyuszną, podjęzykową i podżuchwową. Ponadto produkuje ją kilkaset gruczołów małych, umiejscowionych w błonie śluzowej warg, policzków i ślinianki pracują nieprzerwanie, w ciągu doby można zaobserwować wahania ich aktywności. Najmniej śliny powstaje w nocy. Podczas snu, ślinianki przyuszne są wyłączone całkowicie, natomiast pozostałe gruczoły (zarówno małe i duże) działają wolniej. Całkowita ilość wydzielanej śliny może wynieść nawet 1–2 litry na aktywność gruczołów ślinowych może być odpowiedzią na bodźce psychiczne (np. myślenie o jedzeniu) lub sensoryczne (np. zapach i smak). Udowodniono, że ślinianki są najbardziej stymulowane przez smak kwaśny, natomiast smak słony i gorzki pobudzają je w mniejszym wydzielanie śliny spowodowane jest ponadto działaniem niektórych hormonów, np. testosteronu, tyroksyny i to gruczoły bardzo unerwione – zawierają zarówno włókna układu współczulnego i to w około 99 proc. woda. Resztę jej składników stanowią:białka (pochodzące z osocza, mucyny i enzymy), niebiałkowe substancje azotowe (mocznik, kwas moczowy, kreatynina), nieazotowe związki organiczne (węglowodany, lipidy, hormony), związki nieorganiczne w postaci jonowej (np. kationy sodowe, potasowe i wapniowe oraz aniony chlorkowe i fluorowe). Przeczytaj również:Angina - objawy, przyczyny i leczenie Częste choroby migdałkówŚlinianki – funkcje w organizmieZadaniem gruczołów ślinowych jest wytwarzanie odpowiedniej ilości śliny o prawidłowym składzie. Ślina odgrywa kluczową rolę w pierwszych fazach trawienia. Przede wszystkim dostarcza wodę, co ułatwia rozdrabnianie, formowanie kęsa i połknięcie ślina zawiera enzymy trawiące, np rozkładającą skrobię i glikogen alfa amylazę. Co ciekawe, enzym ten działa jedynie w obecności anionów chlorkowych. Ponadto jest najskuteczniejszy przy pH wynoszącym ok. 6,6. Enzym ten rozcina wiązania alfa – 1,4 – glikozydowe, dzięki czemu skrobia i glikogen rozkładane są do dekstryn i dwucukrów (maltozy).Innym enzymem występującym w ślinie jest lizozym. Charakteryzuje go działanie bakteriolityczne, spowodowane zdolnością do hydrolizy peptydoglikanu, czyli składnika tworzącego ściany komórkowe enzymem zawartym w ślinie jest laktoferyna. Charakteryzuje ją zdolność do wiązania żelaza. Związek ten hamuje aktywność bakterii, których metabolizm wykorzystuje jony zawiera ponadto immunoglobuliny o działaniu przeciwbakteryjnym: IgA, IgM i kondycję jamy ustnej zapewniają także mucyny. Stanowią one 20–30 proc. białek w niestymulowanej ślinie. Mucyny tworzą błonkę nabytą, czyli warstwę ochronną dla miękkich i twardych tkanek wnętrza ust. Ponadto, białka te przeciwdziałają próchnicy oraz uczestniczą w nieswoistej obronie ślinianek zapewnia błonie śluzowej jamy ustnej odpowiednie nawilżenie. Ułatwia to formowanie i przełykanie pokarmu, a także zabezpiecza przed uszkodzeniami mechanicznymi podczas przeżuwania. Nawilżona błona śluzowa chroni również przed drażniącym wpływem toksyn zawartych w żywności i jest dobrym materiałem diagnostycznym. Jest łatwo dostępna i pobierana w sposób bezinwazyjny. Ponadto może pomóc w określaniu poziomu hormonów (np. testosteronu i progesteronu) lub niektórych leków (np. benzodiazepin). Oprócz tego może posłużyć w określaniu stopnia trzeźwości i obecności narkotyków. Warto nadmienić, że niektóre markery nowotworów (np. raka jajnika – CA 125) mają wyższą specyficzność w ślinie niż we pełni także funkcję wydalniczą. Za jej pośrednictwem, z organizmu usuwane są takie substancje, jak np. mocznik, kwas moczowy, alkohol, morfina i metale robić, gdy boli, swędzi lub piecze? Co robić, gdy boli, swędzi, piecze? Kiedy na pogotowie, a ki... Kamica ślinianki – charakterystyka, objawy i rozpoznanieKamica ślinowa to schorzenie dużych gruczołów ślinowych. Częściej pojawia się u mężczyzn. U dzieci zdarza się rzadko. Czasami występuje rodzinnie. Niektóre schorzenia, takie jak otyłość i nadciśnienie tętnicze zwiększają ryzyko powstania ciekawe, objawy kamicy ślinowej mogą również wystąpić na skutek blokowania odpływu śliny przez inne ciała obce, jak np. włosie szczoteczek do zębów, źdźbła trawy, odłamki wykałaczek lub rybie ości. Znany jest przypadek, w którym z przewodu wyprowadzającego ślinianki przyusznej usunięto ptasie poradniki:Inhalacje z soli fizjologicznej na kaszel, katar i zatokiSuchość w nosie i powstające w związku z nią rany – przyczyny i leczenieZłogi w przewodzie wyprowadzającym ślinianki często wywołują charakterystyczne objawy. Na początku powstają trudności w odprowadzaniu śliny, a w miarę powiększania kamienia może dojść do całkowitego zablokowania światła zatamowanie przewodu, przy jednoczesnym braku wystąpienia zapalenia, może spowodować, że schorzenie rozwija się bezobjawowo. W takich przypadkach pacjenci najczęściej zgłaszają się do lekarza (najczęściej laryngologa), gdy złóg stanie się wyczuwalny lub uwidacznia się przy ujściu ślinianki. Długotrwała blokada przewodu może prowadzić do utraty jego funkcji, zwłóknienia i w trakcie spożywania posiłków, kamień wywołuje bolesność nazywaną kolką ślinową. Często towarzyszy jej również przemijający obrzęk kamienie mają ziarnistą powierzchnię i ostre brzegi, może dochodzić do ranienia tkanek miękkich i perforacji dna jamy tego, kamica ślinowa powoduje zastój śliny oraz może wywołać ostry lub przewlekły stan zapalny, dotyczący zarówno przewodów wyprowadzających jak i miąższu kamicy ślinowej odbywa się najczęściej na podstawie danych uzyskanych z wywiadu oraz przeprowadzonych badań – palpacyjnych i radiologicznych. Kamienie ślinianki podżuchwowej uwidaczniają się na pantomogramach i rentgenogramach w obrazie zgryzowym dolnym i skośno – bocznym żuchwy. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej. Z kolei dla kamieni bezcieniowych wykonuje się USG lub kamicy śliniankiKamicę ślinową można leczyć zachowawczo lub chirurgicznie. Leczenie zachowawcze ma największe szanse powodzenia w przypadku złogów o niewielkich rozmiarach oraz zlokalizowanych w pobliżu ujścia przewodu wyprowadzającego przypadku stanu zapalnego spowodowanego kamicą ślinową, lekarze zalecają niesteroidowe leki przeciwzapalne. Jeśli zapalenie ma charakter bakteryjny stosuje się antybiotykoterapię. Ważne jest również pobudzenie wytwarzania śliny, np. przy pomocy kwaśnych pokarmów, co może skutkować wypłukaniem mniejszych kamieni kamienie można usuwać chirurgicznie, czyli poprzez nacięcie przewodu wyprowadzającego ślinianki przy pomocy skalpela. Często stosuje się również endoskopie lub litotrypsję oraz kombinację obu tych metod. Olejki eteryczne do aromaterapii – który rodzaj działa na co? Zapalenie ślinianek: objawy i leczenie Rozróżnia się ostre i przewlekłe zapalenie ślinianek. Zapalenie ostre najczęściej jest następstwem infekcji wirusowych i bakteryjnych. Zapalenia przewlekłe są z kolei związane z innymi schorzeniami, np. kamicą ślinianki lub progresją naczyniaków w obrębie gruczołu. Mogą być ponadto objawem chorób układowych i autoimmunologicznych (np. sarkoidozy, zespołu Sjorgena i mukowiscydozy). Najczęściej jednak, zapalenia przewlekłe, wywołane są niewydolnością przewodu wyprowadzającego i zastojem śliny (nawracające zapalenie ślinianek).Zapalenie ślinianek dotyczy przede wszystkim gruczołów ślinowych przyusznych. Może wystąpić zarówno w przewodzie odprowadzającym, jak i w miąższu ślinianki. Zapalenie ostre występuje częściej niż zwykle utrzymują się przez kilka dni i powracają z różną częstotliwością – do kilku razy w ciągu roku. Czasami choroba ustępuje samoistnie, w okresie pokwitania. Mówi się wówczas o młodzieńczym nawracającym zapaleniu ślinianek leczenia uzależniony jest od częstotliwości nawrotów i nasilenia objawów. Pomiędzy nawrotami zaleca się pobudzanie wydzielania śliny np. poprzez ssanie cytryny. Ponadto zaleca się masowanie i rozgrzewanie gruczołu, co skutkuje rozrzedzeniem wydzieliny. Z kolei podczas zaostrzenia objawów wprowadza się antybiotykoterapię. W skrajnych przypadkach (z dużą liczbą nawrotów i przy nasilonych objawach) bierze się pod uwagę sialoendoskopię uwzględniającą podanie do przewodu ślinowego preparatu i leczenie zapalenia zatok przynosowychZapalenie zatok – objawy, przyczyny i leczenieRak śliniankiNowotwory gruczołów ślinowych są stosunkowo rzadkie. Wśród wszystkich zmian dotyczących głowy i szyi stanowią one jedynie 2 – 3 proc. Guzy najczęściej pojawiają się w śliniankach przyusznych. Spośród nich, typy złośliwe, stanowią około 15 proc. W Polsce, złośliwe nowotwory ślinianek stanowią 0,2 proc. w ogólnej liczbie zmian złośliwych wśród mężczyzn oraz 0,3 proc. wśród kobiet. Szczyt zachorowań przypada na wiek od 60 do 70 zwiększającym ryzyko wystąpienia złośliwego nowotworu ślinianki może być również wirus Epsteina–Barra (EBV).Z kolei promieniowanie jonizujące może przyczyniać się zarówno do powstania guzów łagodnych jak i złośliwych. Co ciekawe, wśród osób, które przeżyły wybuch bomby atomowej w Hiroshimie lub Nagasaki, ryzyko wystąpienia złośliwych nowotworów gruczołów ślinowych było aż jedenastokrotnie wyższe niż wśród mieszkańców innych japońskich raka ślinianki jest także łączone z ekspozycją na promieniowanie w trakcie leczenia innych guzów (np. szyi lub tarczycy). Oprócz tego, ryzyko powstania zmian nowotworowych może zwiększać wykonywanie zdjęć rentgenowskich zębów. Ponadto, udowodniono, że wystąpienie raka ślinianki może być związane z rodzajem wykonywanej pracy. Dotyczy to głównie pracowników przemysłu gumowego i samochodowego oraz ekspozycji na pył cementowy. Wędzidełko podjęzykowe – podcinać czy nie?Polecane ofertyMateriały promocyjne partnera
Schlüsselwörter abscess parotid gland, ropień ślinianki przyusznej Veröffentlichungsdatum 2009/04/30 Problem Polskie Towarzystwo Otorynolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi 2009;63(2)
Rak ślinianki rzadko powoduje przerzuty do innych narządów. Umiejscawia się on w okolicach ślinianek przyusznych. Nie ma jednoznacznej przyczyny pojawiania się tego nowotworu. Może za niego odpowiadać zarówno środowisko, jak i struktura genetyczna. Rak ślinianki powstaje z komórek pochodzących z gruczołów ślinowych. Występuje bardzo rzadko, Równie nieczęsto daje przerzuty do innych miejsc w organizmie. Rak ślinianki znajduje się w grupie schorzeń dotyczących głowy oraz szyi. Guz złośliwy może wystąpić w okolicach żuchwy, pod językiem czy przy śliniankach przyusznych. Rozwija się więc w miejscach lokalizacji dużych rozmiarów gruczołów ślinowych. Zobacz także: Ślinianki – rodzaje i leczenie różnych schorzeń Rak ślinianki: przyczyny Lekarze nie wyjaśniają jednoznacznie, jaki może być powód zachorowań na raka ślinianki. Duże znaczenie mają warunki środowiskowe i genetyczne. Na nowotwór ślinianki narażone są osoby mające styczność z promieniowaniem jonizującym, którego źródłem są telefony komórkowe. Inną przyczyną są zakażenia wirusowe, w tym wirus opryszczki czy Epsteina-Barr (EBV). Lekarze twierdzą, że powodem może być również palenia papierosów. Specjaliści podkreślają, że ryzyko zachorowania na raka ślinianki wzrasta wraz z wiekiem pacjenta. Równie istotne dla wystąpienia choroby może być przeprowadzenie radioterapii szyi lub głowy oraz kontakt ze środkami chemicznymi, np. w zakładach pracy czy pyłem krzemowym. Czynniki, które zwiększają zagrożenie pojawienia się raka to także pył drzewny. Jakie są objawy raka ślinianki? Pierwszym objawem charakterystycznym dla raka ślinianki jest pojawienie się pogrubienia szyi, dlatego znacznie szybciej do specjalisty trafiają mężczyźni, którzy zauważają zmiany podczas golenia. Nowotwór ślinianki może objawiać się porażeniem nerwu twarzowego, co przeszkadza w zamykaniu powiek oraz marszczeniu czoła. To z kolei wpływa niekiedy na obwiśnięcie policzka czy zwisanie kącika ust. Dodatkowo mogą wystąpić problemy w przełykaniu, a nawet dochodzi do zaniku fałdu nosowo-wargowego. Bardzo niebezpiecznym symptomem jest porażenie mięśnia okrężnego oka, co sprawia, że pojawiają się w nim stany zapalne, następuje mętnienie oraz wysychanie rogówki. W ostateczności bywa konieczne wycięcie gałki ocznej. Zobacz także: Ślinianka przyuszna – czym jest, budowa, choroby (zapalenie, rak, torbiel) Innymi objawami raka ślinianki są: wydostawanie się płynu z ucha, powstanie guzka przy śliniankach, uchu, szczęce, ustach, żuchwie czy w wewnątrz jamy ustnej, a także problemy z otwieraniem ust. Na początkowym etapie rozwoju raka ślinianki błona śluzowa i skóra w okolicach guza są ruchome i nie występują zmiany patologiczne. Złośliwa odmiana nowotworu może powstawać owrzodzenia, a nawet naciekania skóry, mięśni, błony śluzowej, nerwów czy kości. Zapalenie występuje w guzach, które rozwijają się gwałtowanie i może im towarzyszyć ból, nadmierna ciepłota czy zaczerwienienie, przy czym bolesność pojawia się w stadium zaawansowanym. Rak gruczołów ślinowych mogą się rozwijać od kilku miesięcy do wielu lat. Rodzaje raka ślinianki Rak złośliwy przejawia się wrastaniem guza w tkankę (naciekaniem), czego efektem jest niszczenie, a nawet upośledzenie. Ponadto może przenikać do naczyń krwionośnych i chłonnych, co z kolei sprawia, że przez krew rozprzestrzenia się po całym ciele. Efektem tego jest powstanie przerzutów. Usunięcie złośliwego raka może nie przynieść zamierzonych skutków. Przykładem tego rodzaju nowotworu mogą być guzy ślinianki podjęzykowej oraz mniejszych gruczołów jamy ustnej. Rakiem złośliwym są też nowotwór śluzowo-nabłonkowy, gruczolakorak, a także gruczołowato-torbielowaty (oblak). Rak ślinianki – leczenie Rak śliniaki może zostać wykryty np. u dentysty bądź w czasie przeprowadzania podstawowych badań lekarskich. Lekarz najczęściej zleca zrobienie ultrasonografii, rezonansu magnetycznego, badania fizykalnego, endoskopii, tomografii komputerowej oraz pozytonowej tomografii emisyjnej. Duże znaczenia ma tu przeprowadzenie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej, dzięki której pobrany materiał jest poddawany testom histopatologicznym. Po wykryciu zmiany należy natychmiastowo zgłosić się do lekarza. Rak ślinianki najczęściej jest usuwany chirurgicznie. Wówczas wycina się całą śliniankę bądź tylko tę część, która została zmieniona przez chorobę. Dodatkowo usuwane są węzły chłonne. Natomiast przy rozległych zmianach wycinane są także skóra, mięśnie i kości. Często chory musi zostać poddany radioterapii i ma uzupełniać leczenie. W zaawansowanych przypadkach może być zastosowana również biopsja chirurgiczna bądź grubo igłowa. Chorzy po leczeniu raka muszą bacznie obserwować miejsce jego wystąpienia. Szczególnie po operacjach kontrole, jak i badania obrazowe, powinny być wykonywane częściej. Nie ma jednak jasno określonej profilaktyki, a wynika to z niejednoznacznego pochodzenia raka ślinianki. Zobacz film: Wrodzone predyspozycje do zachorowania na raka. Źródło: 36,6
Najczęstszym powodem zgłaszania się pacjentów z guzem ślinianki przyusznej było niebolesne powiększenie ślinianki (48%), obecność wyczuwalnego guza (37%) i asymetria twarzy (15%). Średnia wieku pacjentów z nowotworem łagodnym wynosiła 46 lat (od 6 do 79 lat) i była znacznie niższa niż u pacjentów z nowotworem złośliwym
napisał/a: Grazyna56 2009-07-16 17:40 temu miałam usuniety guz przy śliniance przyusznej i poszedl do badania juz wynik i niebardzo orientuje sie co on oznacza;Adenoma pleomorphicum (tumor mixtus) jest rownież,ze obecne są drobne guzki satelitarne w tkance dano mi skierowanie do poradni o wytłumaczenie mi tego wyniku bo jestem przerazona. napisał/a: dimedicus 2009-07-16 18:21 Gruczolak wielopostaciowy(guz mieszany)zróżnicowany wyjaśnienie znaczenia:opis wskazuje na nowotwór półzłośliwy a obecność guzków satelitarnych wskazuje że mogą powstać w tych miejscach nowe gruczolaki,wskazaniem w tym przypadku jest parotidektomia polegająca na usunięciu części lub całej ślinianki(Niestety nie wiem jaki został wykonany zakres operacji)Jest to wskazanie do leczenia w poradni mając znajomości całej historii leczenia i badan nie mogę określić kierunku leczenia. napisał/a: Grazyna56 2009-07-17 13:14 wynik histopatologiczny dotyczy tego co zostało mi usuniete podczas operacji czyli dgn:guz ślinianki przyusznej po usunieciu tego co rozmawiałam z lekarzem ślinianka została nie usunieta tylko sam dodam ze w wyniku badania histopatologicznego pisze owalny twardy guzek wyłuszczony bez marginesu tkankowego,cześciowo otorebkowany,w kilku miejscach wnika w drobne guzki satelitarne w tkance zabiegu operacyjnego:Parotidectomiainferior operacja miałam robiona biopsje i guz ten, zanim zdecydowałam sie na operacje,miałam około 10 jeszcze raz, na podstawie tych informacji,o czy jest prawdopodobieństwo jakiś przezutow? napisał/a: dimedicus 2009-07-19 20:57 Usunięcie przyusznicy tyle przeżuty co wznowy na bazie pozostałych guzków satelitarnych,stad jest celowość i konieczność leczenia onkologicznego. napisał/a: wisniowa 2009-08-24 00:35 Mam pytanie..moja mama jakieś 3 lata temu miała operację usunięcia guza ze ślinianki, wszystko było w porządku aż do zeszłego miesiąca kiedy zaczął się ból i coś znowu wyczuła pod palcem...okazało się, że problem wrócił, teraz ma 2 guzki. Wyczytała gdzieś, że bardzo często po operacji zdarza się paraliż twarzy bądź jednej jej części. Czy to prawda? Ona panicznie boi się tej operacji i zaczęła leczyć się u jakiegoś znachora. Poradźcie, namawiać ją na operację..póki co broni się nogami i rękami. napisał/a: Vieri 2009-08-24 02:17 Jeśli zabieg jest możliwy to zawsze należy dążyć najpierw do leczenia chirurgicznego a dopiero potem onkologicznego. Myślę, że zdecydowanie warto operować. Pozdrawiam
Najczęściej występujące schorzenia w obrębie ślinianek to zapalenie ślinianek, kamica ślinianki oraz rak ślinianki. 123rf.com Ślinianki to gruczoły wydzielania zewnętrznego, które mają kluczowe znaczenie w zapewnieniu homeostazy jamy ustnej.
Ślinianka przyuszna to gruczoł występujący parzyście, którego zadaniem jest produkcja i wydzielanie śliny. Ślinianki przyuszne, tzw. przyusznice, znajdują się symetrycznie po bokach twarzy do przodu i lekko w dół od uszu. Jak każdy gruczoł mogą ich dotyczyć zmiany chorobowe – czasami pojawia się zapalenie związane z zakażeniem, złogami, a nawet nowotworami. Każdy człowiek ma 2 ślinianki przyuszne (przyusznice), a także 2 podżuchwowe i 2 podjęzykowe. Łącznie 6 ślinianek zaopatruje w ślinę i dzięki przewodom wyprowadzającym ją odprowadza. Ślinianki przyuszne są największe, po nich znajdują się ślinianki podżuchwowe, a najmniejsze są ślinianki podjęzykowe (zlokalizowane w jamie ustnej). Przewody wyprowadzające ślinianek przyusznych znajdują się w okolicy drugich górnych trzonowców. Ślinianka przyuszna – budowa Ślinianka przyuszna to niewielki gruczoł – waży ok. 30 g i zbudowana jest z 2 płatów. Pierwszy z nich to płat powierzchowny, który znajduje się między przewodem słuchowym zewnętrznym a żuchwą, oraz płatu głębokiego, tzw. wyrostka zażuchwowego, który mieści się między mięśniami (dwubrzuścowym, mostkowo-obojczykowo-sutkowym, skrzydłowym przyśrodkowym) a przestrzenią przygardłową. Śliniankę przyuszną pokrywa w całości powięź łącznotkankowa, która tworzy torebkę. Wnikają do niej beleczki, co sprawia, że gruczoł ma budowę zrazikową. W budowie przyusznicy można także wyróżnić tzw. przewód Stenona, który ma ok. 3–5 cm i jest przewodem wyprowadzającym, oraz nerw twarzowy. W budowie ślinianki przyusznej rozróżnia się tętnice (skroniową powierzchowną i gałązki szyjnej zewnętrznej), żyły (krew wędruje do żyły zażuchwowej), a także nerwy (uszno-skroniowy), splot współczulny tętnicy skroniowej powierzchownej i naczynia chłonne (węzły chłonne przyusznicze). (Źródło: A. Bochenek, M. Reicher, Anatomia człowieka. tom II. PZWL, Warszawa 1989). Zobaczcie także, jak zbudowany jest układ oddechowy człowieka: Zobacz film: Budowa i funkcje układu oddechowego. Źródło: 36,6 Zapalenie ślinianki przyusznej – objawy Najczęściej dochodzi do ostrego zapalenia ślinianek przyusznych, zapalenie przewlekłe występuje rzadko. Ostra forma zapalenia przebiega szybko, z nagłym nasileniem objawów i ma podłoże wirusowe (świnka) bądź bakteryjne (gronkowce, paciorkowce). Natomiast w przewlekłej formie zapalenie rozwija się powoli, a objawy powodują dyskomfort przez długi czas. Przewlekła forma ma przyczynę w zalegającej wydzielinie znajdującej się w przewodach wyprowadzających bądź zmianach anatomicznych przewodu. Zapalenie ślinianki przyusznej objawia się bólem. Jest to pierwszy objaw sugerujący, że w śliniankach toczy się proces zapalny. Z reguły ból w ostrej fazie zapalenia trwa kilka dni. W fazie przewlekłej nie jest tak silny i ma jednakowe natężenie przez pewien czas. Oprócz bólu występują także objawy towarzyszące, np. obrzęk (w okolicy ucha, policzka i skroni), powiększenie węzłów chłonnych, suchość w jamie ustnej, problem z połykaniem pokarmów, czasami nudności i wymioty (w formie przewlekłej także ropnie). Ponadto mogą pojawić się objawy typowe dla grypy i przeziębienia – gorączka, senność, dreszcze, zmęczenie, ból mięśni, brak apetytu. Zapalenie ślinianki przyusznej w formie ostrej występuje z reguły jednostronnie, natomiast w formie przewlekłej dotyka już zwykle 2 przyusznic. Czas trwania to ok. 7–14 dni. Choroby ślinianki przyusznej – guz, torbiel, rak Mimo że ślinianki to stosunkowo małe gruczoły, choroby – nierzadko poważne i groźne – nie omijają ich. Oprócz zapalenia ślinianek do najczęstszych chorób zalicza się wymienione poniżej. torbiel ślinianki przyusznej Torbiele występują podczas zaburzeń śliny. Jeśli jej odpływ nie jest prawidłowy, następuje zastój. W konsekwencji tworzy się torbiel. Torbiel ślinianki przyusznej jednak występuje rzadko, częściej dotyczy ślinianki podjęzykowej. kamica ślinianki przyusznej Ślinianki mogą być powiększone ze względu na zatkanie kanału wyprowadzającego ślinę kamieniem, tzw. złogiem. Kamicy towarzyszy ból – najczęściej pojawia się podczas przeżuwania (dotyczy głównie ślinianki podżuchwowej), jednak w przypadku dużych kamieni może być nieprzerwany. guzy ślinianki przyusznej Guzy ślinianki przyusznej stanowią 2–4% wszystkich guzów głowy i szyi. Najczęściej występują między 4. a 7. dekadą życia – częściej u mężczyzn niż kobiet (źródło). Guzy ślinianki nie bolą i są rozpoznawane w późniejszych stadiach rozwoju. złośliwy nowotwór ślinianki przyusznej Nowotwory ślinianek nie zdarzają się często. Jeśli jednak występują, to częściej mają formę łagodną niż złośliwą. Nowotwór ślinianki najczęściej przebiega bezobjawowo – guz nie powoduje bólu i rośnie wolno. Jeżeli natomiast pojawia się mocny ból, któremu towarzyszy niedowład mięśni twarzy, może to sugerować nowotwór złośliwy. Najczęściej jednak złośliwą formę nowotworu mają zmiany w śliniankach podżuchwowych. Guz ślinianki przyusznej zwykle leczy się operacyjnie. Zobaczcie, na czym polega zabieg wszczepienia implantu ślimakowego: Zobacz film: Wszczepienie implantu ślimakowego. Źródło: 36,6
DOI: 10.1016/S0030-6657(11)70659-X Corpus ID: 220832323; Guzy ślinianki przyusznej w materiale Oddziału Otolaryngologii Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego @article{PietniczkaZaska2011GuzyP, title={Guzy ślinianki przyusznej w materiale Oddziału Otolaryngologii Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego}, author={Mirosława Pietniczka-Załęska and Justyna Dąbrowska-Bień}, journal
Zapalenie ślinianek to bolesna przypadłość, która może dotknąć każdego, bez względu na wiek czy płeć. Stany zapalne ślinianek mogą podłoże bakteryjne lub wirusowe. Jakie są objawy zapalenia ślinianek i jak przebiega leczenie? Jakie powikłania mogą się pojawić? Spis treściZapalenie ślinianek - przyczynyZapalenia ślinianek - rodzajeZapalenie ślinianek - objawyZapalenie ślinianek - leczenie Zapalenie ślinianek to cała grupa schorzeń zapalnych gruczołów ślinowych o zróżnicowanej etiologii. Czynniki wywołujące zapalenie ślinianek mogą być różne np. infekcje bakteryjne czy wirusowe. Czynnikami predysponującymi do rozwoju zapalenia ślinianek jest zły stan ogólny pacjenta, zła higiena jamy ustnej, ubytki próchnicowe, niedostateczna produkcja śliny, niedobory odpornościowe, choroby nerek, cukrzyca itp. Zapalenie ślinianek - przyczyny Do zakażenia bakteryjnego dochodzi najczęściej mieszaną florą bakteryjną z jamy ustnej. W rzadkich przypadkach spotyka się swoiste stany zapalne, wywołane przez konkretne mikroby np. promienica, gruźlica czy choroba kociego pazura. Spośród infekcji wirusowych najczęściej występuje świnka (nazywana inaczej nagminnym zapaleniem przyusznic), ale przyczynę zapalenie może też być np. wirus cytomegalii czy nawet wirus grypy. Często do bakteryjnego zakażenia ślinianek dochodzi w przebiegu kamicy ślinianek. Zastój śliny stwarza idealne warunki do rozwoju bakterii, które pobudzają układ odpornościowy do działania. Do zakażenia bakteryjnego dochodzi mikroorganizmami z jamy ustnej, które przez przewód wyprowadzający ślinianki osiągają tkanki gruczołu i tam zaczynają się nadmiernie rozwijać. Czytaj też: Gruczolak wielopostaciowy – łagodny guz mieszany ślinianki przyusznej Zapalenia ślinianek - rodzaje Istnieje kilka podziałów stanów zapalnych gruczołów ślinowych. Zapalenia ślinianek można podzielić między innymi na: pierwotne zapalenia ślinianek - to jest takie, które rozwijają się od początku w śliniankach. wtórne zapalenia ślinianek - czyli takie, które powstają w przebiegu innych chorób. Inny podział uwzględnia dynamikę procesu zapalnego, wyróżnione w nim zostały: ostre stany zapalne charakteryzują się nagłym początkiem i dużym nasileniem dolegliwości; przewlekłe stany zapalne są najczęściej następstwem nieleczonych zapaleń ostrych, w ich przebiegu dolegliwości są mniej nasilone niż w stanach ostrych, a czasami dochodzi do zaostrzenia, czyli sytuacji w której stan zdrowia chorego ulega pogorszeniu. Ślinianki (łac. glandulae salivales), nazywane inaczej gruczołami ślinowymi są narządami wydzielania zewnętrznego produkującymi ślinę. Człowiek każdego dnia produkuje jej około 1-1,5 litra. Chyba każdemu słowo "ślina" kojarzy się głównie z jej funkcją w przyjmowaniu pokarmów. Rzeczywiście jedną z głównych funkcji śliny jest rola w formowaniu kęsa pokarmowego, ale oprócz tego spełnia ona wiele innych zadań bierze udział we wstępnym trawieniu pokarmów (amylaza ślinowa rozkłada cukry), ma działanie bakteriobójcze czy normujące pH w jamie ustnej. Zawarte w ślinie jony regulują proces remineralizacji, czyli zjawiska dzięki któremu tkanki twarde zębów pozostają zdrowe. Stany patologiczne rozwijające się w śliniankach powodują zaburzenia ich funkcji, które mogą mieć tragiczne skutki dla naszego organizmu. Zapalenie ślinianek - objawy Do głównych objawów zapalenia ślinianek zaliczamy ból, pieczenie w okolicy chorego gruczołu. Chora ślinianki jest najczęściej powiększona i tkliwa na dotyk. Może pojawić się obrzęk twarzy oraz szczękościsk. Przyjmowanie pokarmów jest utrudnione. Skóra nad chorym gruczołem jest zaczerwieniona i ocieplona. W przypadku zakażeń ropnych w okolicy ujść przewodów wyprowadzających widoczna może być treść ropna, a pacjent uskarżać będzie się na nieprzyjemny posmak w ustach. Z czasem mogą dołączyć się objawy ogólne takie jak gorączka, złe samopoczucie, dreszcze i inne objawy grypopodobne. W badaniu krwi obserwujemy leukocytozę, markery stanu zapalnego są podwyższone. W przypadku ropnia w tkankach ślinianki objaw chełbotania może być niewyczuwalny. Dzieje się tak przez grubą łącznotkankową torebkę otaczającą śliniankę, która uniemożliwia wyczucie charakterystycznego przemieszczania płynu przy uciskaniu. W przebiegu zapaleń ślinianki przyusznej nie występuje porażenie nerwu twarzowego. Objaw ten może wskazywać na zajęcie miąższu ślinianki przez nowotwór. Świnka jest chorobą okresu dziecięcego, dotyczącą głównie ślinianek przyusznych. W rzadkich przypadkach obejmować może inne gruczoły ślinowe lub gruczoł łzowy. Okres wylęgania wirusa trwa około 2-3 tygodni. Początkowo pojawiają się objawy ogólne złe samopoczucie, podniesiona temperatura ciała, bóle mięśniowe. Stopniowo dochodzi do bolesnego powiększenia jednego, a następnie obu gruczołów ślinowych. Objawom tym towarzyszy zaburzone wydzielanie śliny, objawiające się suchością jamy ustnej (kserostomia). Czytaj też: Rak ślinianki - ryzyko wystąpienia rośnie wraz z wiekiem Czym jest stan zapalny? W miejscu zadziałania bodźca uszkadzającego na organizm człowiek dochodzi do rozwoju stanu zapalnego. Patologiczny bodziec działający na organizm ludzki powoduje uruchomienie kaskady zdarzeń zmierzającej do neutralizacji czynnika uszkadzającego, a następnie naprawy wyrządzonych szkód. Komórki układu odpornościowego produkują całą grupę substancji chemicznych tzw. mediatory reakcji zapalnej, powodują one zmiany w fizjologii tkanek i narządów. W wyniku ich działania dochodzi do powstania głównych objawów stanu zapalnego. W miejscu urazu dochodzi do obrzęku, zaczerwienienia, podniesienia temperatury tkanek. Objawami towarzyszącymi jest ból i upośledzenie funkcji tkanek. Są to klasyczne objawy zapalenia. Zapalenie ślinianek - leczenie W zależności od przyczyny wdrożone zostaje odpowiednie leczenie. Zakażenia bakteryjne wymagają zastosowania antybiotyku oraz wyrównania stanu ogólnego chorego. Pomocne może okazać się zastosowanie leków ślinopędnych. Pacjent zobowiązany jest do utrzymywania prawidłowej higieny jamy ustnej oraz spożywania dużej ilości płynów. Jeżeli wnikliwe badanie kliniczne wskazuje na rozwój ropnia konieczne jest wprowadzenia leczenia chirurgicznego. Ropień powinien zostać nacięty lub spunktowany, a następnie zaopatrzony w sączek, tak aby umożliwić swobodny odpływ treści ropnej. W przypadku kamicy powikłanej zakażeniem bakteryjnym konieczne jest usunięcie przyczyny, czyli kamienia ślinowego i antybiotykoterapia. Podobna zasada obowiązuje w przypadku zapaleń wtórnych. Należy zwalczać przyczynę, a więc chorobę główną, w wyniku której doszło do patologii gruczołów ślinowych. Leczenie świnki jest zachowawcze. Polega na podawaniu leków przeciwbólowych i leków przeciwgorączkowych. Zaleca się także ciepłe, suche okłady oraz leki ślinopędne. Duże znaczenie ma odpowiednie nawodnienie pacjenta i należyty wypoczynek. Wskazana jest izolacja chorego. W przebiegu świnki może dojść do groźnych powikłań w postaci zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych czy zapalenia jąder albo zapalenia trzustki. Sonda Do jakich chorób może prowadzić nieodpowiednia higiena jamy ustnej? zapalenia dziąseł, aftowego zapalenia jamy ustnej, próchnicy zapalenia zatok szczękowych grypy
. 259 176 562 62 171 270 566 510
rak ślinianki przyusznej forum